Er zijn verschillende mogelijkheden om gezond beeldschermwerk te stimuleren en te voorkomen dat medewerkers klachten krijgen. Hier volgen een aantal tips.
Organiseer voorlichting voor medewerkers
Een goede werkplek moet ook goed worden gebruikt. Naast werken in een goede werkhouding is afwisselen van werkhouding en voldoende beweging (zowel tijdens als buiten het werk) van groot belang. Voorlichting aan alle medewerkers over de inrichting en het gebruik van de werkplek helpt. Hierbij moeten ook de andere werkfactoren als werkdruk, werktijden en werktaken aan de orde komen. Hierbij is aandacht voor werken met een laptop, tablet of smartphone van belang.
Een combinatie van groepsvoorlichtingen en individuele werkplekbezoeken werkt het meest effectief. Tijdens de groepsvoorlichting wordt algemene informatie gepresenteerd, wisselen de deelnemers onderling ervaringen uit en kunnen zij oefenen de werkplekinstelling. Tijdens het individuele werkplekbezoek ontvangen zij persoonlijk advies op maat (eventueel aan de hand van een eigen risicoprofiel).
Voorlichting en training kunnen worden uitgevoerd door externe deskundigen, maar eventueel ook door deskundige interne medewerkers die zijn opgeleid tot bijvoorbeeld coach gezond beeldschermwerk. Wanneer de voorlichting en training eenmaal zijn gegeven, is het van belang om dit na enkele jaren te herhalen. Ook is het belangrijk om nieuwe medewerkers direct na indiensttreding een voorlichting te geven.
Bewaak de adviezen en geef het goede voorbeeld
Als leidinggevende kun je het goede voorbeeld geven. Een aantal tips zijn:
- Begeleid de medewerker in het nemen van voldoende pauzes. Volgens de Arbowet moet dit op gezette tijden. Duidelijke richtlijnen helpen om kaders te stellen. Een duidelijk richtlijn is: “houd tenminste na elke twee uur achter de computer een korte pauze. Doe even iets anders, loop een rondje door het pand of doe een rekoefening. En neem ook regelmatig micropauzes (korte pauzes van een minuut terwijl je achter het beeldscherm zit) en doe oefeningen.
- Gezond, veilig en prettig werken is niet alleen een zaak voor jou als leidinggevende. De medewerker is er zelf ook verantwoordelijk voor. Stimuleer dat collega’s elkaar helpen en stimuleren om even bijvoorbeeld even pauze te nemen.
- Stimuleer bewegen. Bewegen is gezond. Kleine oefeningen, zoals rek- en strekoefeningen (zie oefeningen), de trap gebruiken in plaats van de lift, naar een collega lopen in plaats van mailen of de printer centraal op de afdeling plaatsen helpen. Organiseer wandelingen of fietstochten tijdens de lunchpauzes. Bovendien heeft onderzoek aangetoond dat een half uurtje stevig wandelen tijdens de pauze al voorziet in de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid beweging.
- Stimuleer het goed instellen van de werkplek (ook als je iedere dag van plek wisselt). Het meubilair en de computermiddelen moeten goed worden ingesteld. Uitleg hierover wordt gegeven in het Stappenplan Optimale instelling werkplek.
- Zorg dat het werkproces zo is ingericht dat alle medewerkers een afwisselend en stimulerend takenpakket hebben. Je kunt als leidinggevende met de medewerkers bespreken of zij voldoende taakvariatie ervaren, bijvoorbeeld tijdens het functioneringsgesprek. Als dat niet het geval blijkt te zijn, kunnen kleine aanpassingen een uitkomst bieden.
Wat moet je regelen voor plaats onafhankelijk werken en de thuiswerkplek?
Als er door de medewerker meer dan 2 uur per dag beeldschermwerk wordt verricht, gelden de verplichtingen uit de Arbowet. Dit geldt ook voor thuis en/of plaats onafhankelijk werken. Dit betekent:
- Neem thuis en/of plaats onafhankelijk werken op in de risico inventarisatie en evaluatie;
- Zorg voor adequate voorlichting over de risico’s van plaats en tijd onafhankelijk werken;
- Een ergonomische werkplek. Vaak kun je met bestaand meubilair of enkele aanpassingen een ergonomisch werkplek inrichten. Hierin kun je de medewerker begeleiden of een deskundige vragen advies te geven.